Tedarikçi Sürdürülebilirlik Endeksi

Tedarikçi Sürdürülebilirlik Verilerini İzleme ve Geliştirme Projesi adı altında bir şirket içi tedarikçi sürdürülebilirlik endeksi projesi geliştirdik.

Satınalma ve Temin Ürün Departmanlarındaki özel bir şirket içi ekip, sürdürülebilirlik ekibiyle işbirliği içinde bu proje üzerinde çalışmaktadır. Bu projeyi gerçekleştirmemize yardımcı olması için bağımsız, akredite bir denetim firmasıyla da anlaştık. İş ortağı bize tedarikçi verileri izleme yazılım platformunu sağlar ve tedarikçilere ulaşmak ve tedarikçiler tarafından yöneltilen sorular için danışman olarak hareket etmek için satın alma ekibiyle yakın işbirliği içinde çalışır. Amaç, tedarikçilerimizin verilerini toplayıp analiz ederek ESG ile ilgili risk ve fırsatlarını anlamaktır. Temel amacımız, değer zincirinde Kapsam 3 emisyon azaltımını sağlamaktır.

2025’e kadar: Tedarikçilerimizden kapsam 1-2 sera gazı emisyonları, enerji, su ve atık verilerini toplayacağız, izleyeceğiz ve kamuya açıklayacağız. Ayrıca tedarikçilerimizi kendi hedeflerini koymaları için teşvik edeceğiz.

* Satınalma hacmimizin %90’ını oluşturan yaklaşık 400 tedarikçi. 

Bu program direkt malzeme ve ürün tedarikçileri ile başlatılmıştır. 2022'de lojistik tedarikçilerimizle aynı altyapıyı oluşturmaya başlayacağız. Bu nedenle, aksi belirtilmedikçe, bu bölümde belirtilen tüm hedefler, KPI'lar direkt malzeme tedarikçilerine ve OEM tedarikçilerine aittir. İlk adım, tedarikçilere çevresel, sosyal, yönetim konuları hakkında hem nitel hem de nicel soruların bir listesini içeren bir anket göndermekten oluşur. Her iki soru grubu için de tedarikçilerin kanıt olarak destekleyici belgeler sağlamasını bekliyoruz. Kanıt doküman sağlamayan veya veri girişi yapmayan tedarikçiler puan alamaz. Ayrıca tedarikçileri, iç değerlendirmemize dayanarak proseslerinde ESG entegrasyonu açısından hangi düzeyde olduklarını anlamak için sağlanan verilere bakarak değerlendiririz. İkinci adım olarak, tedarikçilerin sosyal ve yönetişim performanslarını izleyebilmek için etik denetimleri yürütmek üzere üçüncü taraf denetçileri görevlendiriyoruz. Bu denetimler ve kendi değerlendirme sonuçlarımız tedarikçilerin performansı yüksek, orta veya düşük riskli (kabul edilebilir, iyi ve mükemmel) olarak derecelendirmek için birleştirilir.

Tablo 1. Tedarikçi Sürdürülebilirlik Endeks Puanı ve Risk Seviyesi

Anket değerlendirme ve iş etiği denetimlerinden oluşan Tedarikçi Sürdürülebilirlik Endeksi'nin raporlama yılı değerlendirilmesi için firmalar belirlenirken, bir önceki raporlama yılındaki satınalma hacminin %90'ına tekabül eden tedarikçiler dikkate alınır. 

Eğer tedarikçi ile çalışmak; rekabet avantajı, iş başarısı ve/veya iş sürekliliği gibi bazı artı yönler sağlıyorsa, tedarikçi kritik tedarikçi olarak kabul edilir. Bu nedenle kritik tedarikçilerin belirlenmesinde satın alma hacmi yüksek, kritik komponent ve alternatifi olmayan tedarikçiler olmak üzere üç kriter esas alınır. 

Yıllık kritik tedarikçi belirleme sürecinde bir tedarikçi kritik olarak belirlendikten sonra en az üç yılda bir denetlenir. Yukarıda belirtilen kapsamların dışında kalan tedarikçiler belirli sektörlere göre sadece iş etiği denetimlerine tabi tutulur. Değerlendirilecek mevcut tedarikçilerin belirlenmesine ek olarak, devreye yeni alınan tüm tedarikçilerin kalite, çevre ve iş etiği konularında kendilerine denetim yaptırmalarını şart koşuyoruz.  

Tedarikçiye gönderilen sürdürülebilirlik endeksi değerlendirme soruları üç boyutu içerir.

1. Ekonomik Boyut

2. Çevresel Boyut

3. Sosyal Boyut

Tablo 2. Değerlendirme Soruları Alt Başlıkları 

Denetimde tedarikçiler üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından aşağıdaki başlıklar altında denetlenir.

• Çocuk İşçi

• Ayrımcılık

• Zorla Çalıştırma

• Çevre

• Sendika Kurma Özgürlüğü

• İş Sağlığı ve Güvenliği

• Yönetim Sistemleri

• Düzenli İstihdam

• Ücretler ve Yan Faydalar

• Çalışma Saatleri

Tedarikçi Sürdürülebilirlik Aksiyon Planları

Tedarikçilerin sürdürülebilirlik endeks puanı ve risk seviyesine göre iş akışı ve aksiyon planları aşağıdaki gibi tariflenmiştir;

Şekil 1. Tedarikçi Sürdürülebilirlik Endeksi Değerlendirilmesi Metodolojisi

“Yüksek Riskli” Tedarikçiler:

Anket yanıtlarında tespit edilen uygunsuzlukların kapatılması için tedarikçinin aksiyon planı hazırlaması istenir ve tedarikçiye iş etiği denetimi planlanır.

Denetim sonucu uygun bulunmayan tedarikçi ile çalışılmaz.

Denetim sonucu uygun bulunan tedarikçinin ise anket yanıtlarında tespit edilen uygunsuzlukların kapatılması için tedarikçinin aksiyon planı hazırlaması istenir. Aksiyon planının en azından “Kabul Edilebilir” risk seviyesine ulaşacak doğrultuda hazırlanması gerekir. Tedarikçi, aksiyon planı gönderilmesinden itibaren maksimum 12 ay içinde bu seviyeye ulaşamazsa, Arçelik sözleşmeyi iptal etme hakkını saklı tutar. Aksiyon planı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından onaylanır. Onaylı aksiyon planı doğrultusunda uygunsuzluklar tedarikçi tarafından kapatılır ve Arçelik’e raporlanır. Arçelik’in alınan aksiyonları uygun bulması durumunda tedarikçi puanı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından revize edilir. 

“Orta Riskli” Mevcut Tedarikçiler:

Tedarikçilere bilgilendirme maili atılarak en az “Kabul Edilebilir” risk seviyesine gelmesi için yapacağı faaliyetler hakkında bir aksiyon planı hazırlaması talep edilir.

Verilen plan Sürdürülebilir Tedarik Zinciri Çalışma Grubu tarafından uygun bulunmaz ise tedarikçiye iş etiği denetimi gerçekleştirilir.

Denetim sonucu uygun bulunan tedarikçinin ise anket yanıtlarında tespit edilen uygunsuzlukların kapatılması için tedarikçinin aksiyon planı hazırlaması istenir. Aksiyon planının “Kabul Edilebilir” risk seviyesine ulaşacak doğrultuda hazırlanması gerekir. Tedarikçi, aksiyon planı gönderilmesinden itibaren maksimum 12 ay içinde bu seviyeye ulaşamazsa, Arçelik sözleşmeyi iptal etme hakkını saklı tutar. Aksiyon planı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından onaylanır. Onaylı aksiyon planı doğrultusunda uygunsuzluklar tedarikçi tarafından kapatılır ve Arçelik’e raporlanır. Arçelik’in alınan aksiyonları uygun bulması durumunda tedarikçi puanı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından revize edilir.

“Kabul Edilebilir Risk” Kategorisinde Yer Alan Tedarikçiler:

Tedarikçilere bilgilendirme maili atılarak en az “İyi” risk seviyesine gelmesi için yapacağı faaliyetler hakkında bir aksiyon planı hazırlaması talep edilir.

Tedarikçi aksiyon planı, gönderilmesinden itibaren maksimum 12 ay içinde en az “İyi” risk seviyesine ulaşacak doğrultuda hazırlanması gerekir. Aksiyon planı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından onaylanır. Onaylı aksiyon planı doğrultusunda uygunsuzluklar tedarikçi tarafından kapatılır ve Arçelik’e raporlanır. Arçelik’in alınan aksiyonları uygun bulması durumunda tedarikçi puanı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından revize edilir.

“İyi” Kategorisinde Yer Alan Tedarikçiler:

Tedarikçilere bilgilendirme maili atılarak en az “Mükemmel” risk seviyesine gelmesi için yapacağı faaliyetler hakkında bir aksiyon planı hazırlaması talep edilir.

Tedarikçi aksiyon planı, gönderilmesinden itibaren maksimum 12 ay içinde “Mükemmel” risk seviyesine ulaşacak doğrultuda hazırlanması gerekir. Aksiyon planı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından onaylanır. Onaylı aksiyon planı doğrultusunda uygunsuzluklar tedarikçi tarafından kapatılır ve Arçelik’e raporlanır. Arçelik’in alınan aksiyonları uygun bulması durumunda tedarikçi puanı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından revize edilir.

“Mükemmel” Kategorisinde Yer Alan Tedarikçiler:

Tedarikçilere bilgilendirme maili atılarak denetim sonucu ve anket yanıtlarında tespit edilen uygunsuzluklar için yapacağı faaliyetler hakkında bir aksiyon planı hazırlaması talep edilir.

Tedarikçi aksiyon planı, gönderilmesinden itibaren maksimum 12 ay içinde hazırlanması gerekir. Aksiyon planı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından onaylanır. Onaylı aksiyon planı doğrultusunda uygunsuzluklar tedarikçi tarafından kapatılır ve Arçelik’e raporlanır. Arçelik’in alınan aksiyonları uygun bulması durumunda tedarikçi puanı üçüncü taraf bağımsız denetim firması tarafından revize edilir.